Υπεραστικές συγκοινωνίες στην Ελλάδα του 2018 - Πολλά χρόνια πίσω (upd)

Στην Ελλάδα που είναι μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης από το 1981  και ειδικά μετά το μνημόνια μιλάμε για κανόνες πλήρους απελευθέρωσης της αγοράς, έχουμε το "προνόμιο" να έχουμε ένα μονοπώλιο (και μάλιστα ιδιωτικό, όχι κρατικό) το οποίο ακόμα δεν τολμάει κανένας να πειράξει.

Μιλάμε για το μονοπώλιο των ΚΤΕΛ, του μοναδικού για πολλές περιοχές της χώρας μέσου να ταξιδέψει κάποιος σε μακρινές περιοχές (παράδειγμα η Πελοπόννησος, η Κρήτη, η Ήπειρος).

Από το 2013 υποτίθεται ότι έχει ψηφιστεί η απελευθέρωση των υπεραστικών συγκοινωνιών. Φτάσαμε 2018 και ακόμα δεν έχει αλλάξει τίποτα. Και από ότι φαίνεται όταν έρθει η στιγμή να δούμε αλλαγές δεν θα είναι όπως τις φανταζόμαστε.

Θα δούμε ένα παράδειγμα πως θα μπορούσαν να είναι τα πράγματα διαφορετικά προς όφελος των επιβατών και της χώρας, περιγράφοντας τις υπεραστικές συγκοινωνίες με λεωφορεία από μια γειτονική μας χώρα, την Τουρκία.
Ας δούμε πρώτα όμως το υπάρχον καθεστώς στην Ελλάδα. Διαβάζουμε σε άρθρο στην εφημερίδα "ΒΗΜΑ" από το 2015  τα εξής:

"Στις Ελληνικές καλένδες μετατίθεται η απελευθέρωση της αγοράς των υπεραστικών συγκοινωνιών, καθώς η Ρυθμιστική Αρχή Επιβατικών Μεταφορών (ΡΑΕΜ), η οποία θα αναλάμβανε τον συντονισμό της αναδιοργάνωσης των δρομολογίων και την υλοποίηση των διαγωνισμών για την ανάληψη του επιβατικού έργου, είναι ανενεργή.

Το αποτέλεσμα είναι να διαιωνίζεται το γνώριμο καθεστώς λειτουργίας των ΚΤΕΛ και να χάνεται σημαντικός χρόνος, καθώς το άνοιγμα της αγοράς θα πρέπει να έχει καταστεί πραγματικότητα έως τον Δεκέμβριο του 2019 πανευρωπαϊκά, σύμφωνα με τον ευρωπαϊκό κανονισμό 1370/2007." 

Επίσης μαθαίνουμε διαβάζοντας το άρθρο ότι:  "Τα ΚΤΕΛ (Κοινά Ταμεία Εισπράξεων Λεωφορείων) λειτουργούν ως κλειστό κλαμπ εδώ και 60 χρόνια και απολαμβάνουν πλήρες μονοπώλιο, χωρίς όμως να λαμβάνουν κρατική επιδότηση.

Σήμερα (2015 που γράφτηκε το άρθρο) στα ΚΤΕΛ βρίσκονται περισσότερα από 4000 λεωφορεία, τα περισσότερα εκ των οποίων οδηγούνται από τους ίδιους τους ιδιοκτήτες τους. Ο ετήσιος κύκλος εργασιών της ξεπερνά τα 400 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τα στοιχεία των ΚΤΕΛ, εκτελούνται σχεδόν 2000 ενδονομαρχιακά δρομολόγια που έχουν ετήσιο κόστος λειτουργίας άνω των 200 εκατ. ευρώ, θεωρούνται άκρως ζημιογόνα και η «τρύπα» καλύπτεται από το κέρδος των διανομαρχιακών δρομολογίων."

Μέχρι λοιπόν το 2019 (σε ένα χρόνο από τώρα) θα πρέπει να έχει ανοίξει η αγορά των υπεραστικών συγκοινωνιών υποχρεωτικά. Βέβαια, κανείς δεν αντιλέγει ότι τα τελευταία 15-20 χρόνια έχουν γίνει αρκετές αλλαγές στα περισσότερα ΚΤΕΛ της χώρας, για παράδειγμα έχουν αγοραστεί καινούρια ή ελαφρώς μεταχειρισμένα λεωφορεία, έχουν φτιαχτεί στις περισσότερες πόλεις καινούριοι σταθμοί και έχουν γίνει κάποιες άλλες μικρότερες βελτιώσεις (ηλεκτρονικές πινακίδες στους σταθμούς, πιο εύκολές κρατήσεις κλπ).

Όμως μιλάμε για το 2018 και δυστυχώς αυτά είναι πολύ λίγα για το τι περιμένει κανείς να έχει ως υπηρεσίες, με δεδομένο ότι οι τιμές δεν έχουν μειωθεί ΠΟΤΕ και με δεδομένο ότι ΔΕΝ υπάρχει εναλλακτική!! (εξαιρούνται φυσικά οι περιοχές που έχουν τρένο).

Ας μιλήσουμε λίγο για το ΚΤΕΛ Αχαΐας. Έτος 2018. Ένα κτήριο δεκαετίας 70 (1975 συγκεκριμένα), παμπάλαιο και σχετικά βρώμικο (δοκιμάστε να πάτε στις τουαλέτες στα υπόγεια). Ένα κτήριο σταθμού μικρό, χωρίς επαρκείς χώρους αναμονής, στάθμευσης για αυτοκίνητα, χωρίς σύγχρονες και καθαρές τουαλέτες, ένα κτήριο απαράδεκτο για την τρίτη πόλη της χώρας. Ναι, έγίναν κάποιες μικρές αλλαγές αλλά συνολικά είναι αστείο να λέμε ότι αυτός είναι ο υπεραστικός σταθμός λεωφορείων για την  "πύλη της χώρας στη δύση" όπως αρέσκονται αρκετοί να χαρακτηρίζουν την Πάτρα με το μεγάλο λιμάνι. Τα εισιτήρια από όσο θυμάμαι δεν έχουν μειωθεί ποτέ. Από την εποχή που είχαμε άνοδο διεθνών τιμών πετρελαίου και μπήκε "τέλος" (το οποίο όταν έπεσαν οι τιμές δεν αφαιρέθηκε φυσικά) μέχρι το τέλος για τις "συγκοινωνίες" (το οποίο δεν φταίει το ΚΤΕΛ) και γενικά οι τιμές όσο και αν γίνεται προσπάθεια πάντα πάνε προς τα πάνω. Τα λεωφορεία έχουν εκσυγχρονιστεί αλλά δεν παρέχεται καμία υπηρεσία εκτός από internet (αυτό έλειπε εν έτη 2018 να μην υπάρχει δίκτυο). 
Ακούμε εδώ και χρόνια ότι θα φτιαχτεί νέος σταθμός και  ακόμα τίποτα, αλλά από ότι φαίνεται σύντομα θα έχουμε καλά νέα. Αυτό γιατί σύμφωνα  με πρόσφατα δημοσιεύματα στις 15 Μαρτίου 2018 θα γίνει ο διαγωνισμός (επιτέλους) για την κατασκευή του νέου τερματικού σταθμού του ΚΤΕΛ με χρονικό ορίζοντα το 2020 να έχει ολοκληρωθεί πλήρως ο νέος σταθμός. Ο χώρος που έχει επιλεγεί είναι λίγα μέτρα πιο πριν από το σημερινό κτήριο εκεί που τώρα υπάρχει το ερειπωμένο κτήριο των "μύλων αγίου Γεωργίου". Εκτός από το νέο σταθμό θα δημιουργηθούν και χώροι γραφείων, μίνι εμπορικό κέντρο με καταστήματα κλπ.
Υπάρχουν βέβαια αρκετά ερωτηματικά όπως για παράδειγμα αν επαρκεί ο μικρός σχετικά υπαίθριος χώρος για ένα μεγάλο ΚΤΕΛ όπως αυτό της Αχαίας, που και αν θα υπάρχει χώρος στάθμευσης για αυτοκίνητα επισκεπτών, αν το παμπάλαιο κτήριο των μύλων είναι δυνατόν να ανακατασκευαστεί πλήρως και να έχει καλή στατικότητα και ανθεκτικότητα σε σεισμούς κλπ. Ας περιμένουμε όμως να δούμε πρώτα τη μελέτη και τα σχέδια του νέου σταθμού και θα επανέλθουμε με νεότερο άρθρο. Στην παρακάτω απεικόνιση βλέπουμε το χώρο που θα κατασκευαστεί ο νέος σταθμός, στη γωνία των οδών Νόρμαν και Όθωνος Αμαλίας.

Για ΚΤΕΛ κηφισού (Αθήνα) καλύτερα να μην πούμε τίποτα. Είναι σα να επιστρέφεις στη δεκαετία του 1960. Και εκεί περιμένουμε πότε επιτέλους θα γίνει το "νέο" ΚΤΕΛ στον Ελαιώνα.

Ας πάμε τώρα λίγο Τουρκία (ναι στην Τουρκία που ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ στην Ευρωπαική Ένωση και υποτίθεται έχει χίλια προβλήματα)

Η αγορά είναι πλήρως απελευθερωμένη και υπάρχουν δεκάδες εταιρείες που προσφέρουν ότι καλύτερο μπορούν για να τραβήξουν επιβάτες... από καλύτερες τιμές μέχρι καλύτερες υπηρεσίες...

Δείτε το video από μια από αυτές:

 

• Σε όλες τι θέσεις υπάρχει οθόνη που μπορεί ο επιβάτες να βλέπει Τηλεόραση, Ταινίες και να μπαίνεις στο internet. (παρέχονται ακουστικά)
• Υπάρχει πάντα ειδικό άτομο συνοδηγός/συνοδός ο οποίος σερβίρει καφέ,τσαί, χυμούς και διάφορα σνακ. 
• Οι περισσότερες εταιρείες παρέχουν σύστημα παρακολούθησης του λωφορείου ώστε να μπορεί ο καθένας (πχ συγγενείς) να παρακολουθούν μέσω διαδικτύου που βρίσκεται το λεωφορείο κάθε στιγμή.
• Η κράτηση εισιτηρίων μέσω διαδικτύου επιτρέπει επακριβώς να βλέπεις τη διάταξη καθισμάτων και να επιλέγεις εσύ από τις διαθέσιμες θέσεις που θέλεις να καθίσεις (ακόμα και αν οι κρατημένες έχουν άντρα η γυναίκα(!!) )
• Όλα τα καθίσματα έχουν πρίζα για φόρτιση smartphones,tablet κλπ

Από ότι με έχουν πληροφορήσει γνωστοί μου που ταξιδεύουν συχνά στην Τουρκία οι διαφορές στις τιμές δεν είναι πολύ μεγάλες όμως ο ανταγωνισμός έχει κάνει τη διαφορά στις παρεχόμενες υπηρεσίες. τα λεωφορεία είναι υπερσύγχρονα και όλοι ανταγωνίζονται να έχουν οσο πιο καινούρια γίνεται. 

O κεντρικός σταθμός (τεραστίων διαστάσεων)  υπεραστικών λεωφορείων ASTI (AŞTİ είναι το ακρωνύμιο για το Ankara Şehirlerarası Terminal İşletmesi (Ankara Intercity Terminal Administration) στην Άγκυρα:

Ας πάμε και λίγο Ιταλία, στους άλλους γείτονές μας. Κοιτάξτε λίγο το site εδώ.

Ταξίδι με λεωφορείο από την Νάπολη προς τη Ρώμη (απόσταση περίπου 224 Km όσο δηλαδή Πάτρα - Αθήνα)  πολλές εταιρείες και τιμές από 9.90 ΕΥΡΩ , 12 ΕΥΡΩ, 14 ΕΥΡΩ, 17 ΕΥΡΩ, 19 ΕΥΡΩ και μέχρι και 25 ΕΥΡΩ. Σίγουρα πάντως μπορείς να επιλέξεις!!

Δε χρειάζεται λοιπόν να πούμε τίποτα άλλο. Ας ελπίσουμε και εμείς στην Ελλάδα και την Αχαΐα να δούμε σύντομα αλλαγές προς το καλύτερο. Δικαιολογίες δεν υπάρχουν. Ναι μεν δεν έχουμε τον πληθυσμό της Ιταλίας ή της Τουρκίας αλλά τουλάχιστον να μπορούμε να επιλέξουμε. Είναι απαράδεκτο να θες να ταξιδέψεις και να έχεις μόνο μία επιλογή και αυτή να μην ελέγχεται από κανέναν ως προς τις παρεχόμενες υπηρεσίες.