Το 1982 εισήχθει στην Ελλάδα ο πολιτικός γάμος. Πρωθυπουργός ήταν ο Ανδρέας Παπανδρέου και επρόκειτο για μια απο τις μεγάλες κινήσεις "εκσυγχρονισμού" της κυβέρνησης της λεγόμενης τότε "αλλαγής". Ο ακριβής τίτλος του νόμου είναι νόμος 1250/82 (ΦΕΚ Α 46/07.04.1982) ενώ το προεδρικό διάταγμα που καθορίζει τις λεπτομέρειες για την τέλεση του πολιτικού γάμου είναι :
Προεδρικό Διάταγμα 391/1982 - ΦΕΚ 73/Α/18-6-1982
H λεγόμενη "προοδευτική διανόηση" ζητούσε (όπως και σήμερα εξάλλου) την υποχρεωτική τέλεση του πολιτικού γάμου ανεξάρτητα αν γίνεται και θρησκευτικός γάμος, κάτι που τελικά δε συνέβει. (αλλά ίσως συμβεί στο κοντινό μέλλον)
Το νομοσχέδιο κατατέθηκε προς συζήτηση στη βουλή στις 17 Φεβρουαρίου 1982 και ψηφίστηκε στις 22 Μαρτίου 1982.
Η βουλή ήταν τρικομματική (ΠΑΣΟΚ 172 έδρες, ΝΔ 112 έδρες και ΚΚΕ 13 έδρες). Καταψηφίστηκε μόνο από την ΝΔ από όσο γνωρίζουμε. Δεν μπορέσαμε να βρούμε στοιχεία για την στάση του ΚΚΕ.
Από το 1982 λοιπόν νόμος ο πολιτικός γάμος. Θα νόμιζε κανείς ότι λύθηκαν τα όποια προβλήματα υπήρχαν (προσωπικά αδιέξοδα σε αλλόθρησκους, άθεους
και όσους ήθελαν να συνάψουν τέταρτο γάμο).
Σίγουρα
επιλύθηκαν αδιέξοδα για όσους ήταν από διαφορετικές "μη συμβατές"
θρησκείες (π.χ. Μουσουλμάνος με Χριστιανό ή Βουδιστής με Χριστιανό), για
άθεους ή για όσους ήθελαν να κάνουν τέταρτο, πέμπτο κλπ γάμο. Για αλλόθρησκους
δεν υπήρχε ούτε υπάρχει κανένα αδιέξοδο μιας και μπορούν να κάνουν γάμο κατά τις
παραδόσεις της θρησκείας τους (π.χ. οι μουσουλμάνοι ισλαμικό γάμο ,
Εβραίοι κατά τις παραδόσεις τους κλπ).
Τα χρόνια πέρασαν. Πάμε στο 2008. Κυβέρνηση Καραμανλή του νεότερου, στα τελευταία της. Πέρασαν λοιπόν 26 χρόνια και τη χρονιά αυτή το 2008 εμφανίστηκε ένα "καινούριο φρούτο". Αυτό το φρούτο ονομάστηκε "σύμφωνο συμβίωσης" και ήταν ο ΝΟΜΟΣ 3719/2008 -ΦΕΚ 241/Α'/26.11.2008 Μεταρρυθμίσεις για τηνοικογένεια, το παιδί, την κοινωνία και άλλες διατάξεις.
Ας δούμε τι λέει το πρώτο άρθρο:
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ
ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
ΣΥΜΦΩΝΟ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ
Άρθρο 1 - Σύσταση ΣΥΜΦΩΝΟ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ
Η συμφωνία δύο ενήλικων ετερόφυλων προσώπων με την οποία οργανώνουν τη συμβίωσή τους (σύμφωνο συμβίωσης) καταρτίζεται αυτοπροσώπως με συμβολαιογραφικό έγγραφο. Η ισχύς της συμφωνίας αρχίζει από την κατάθεση αντιγράφου του συμβολαιογραφικού εγγράφου στον ληξίαρχο του τόπου κατοικίας τους, το οποίο καταχωρείται σε ειδικό βιβλίο του Ληξιαρχείου.
Με υπερηφάνεια βλέπουμε ότι υπέγραψαν ο κύριος Προκόπης Παυλόπουλος (ως γνωστόν ο νυν πρόεδρος δημοκρατίας) , ο κ. Αλογοσκούφης, ο κ. Αβραμόπουλος (νυν επίτροπος στην Ε.Ε.) και ο κ. Χατζηγάκης.
Θα αναρωτηθεί κανείς ποιος ο λόγος να έρθει στη βουλή με τη μορφή νομοσχεδίου το ζήτημα της συμβίωσης δύο ετερόφυλων προσώπων και μάλιστα από μια υποτίθεται "συντηρητική" κυβέρνηση (η οποία προφανώς είχε μεταλλαχθεί από την εποχή του 1982 που καταψήφιζε τον πολιτικό γάμο) και μάλιστα η οποία ήταν θέμα χρόνου να αποχαιρετήσει την εξουσία. Δεν αργήσαμε να το καταλάβουμε (αν και ήταν προφανές από τότε).
Για να ανοίξει ο δρόμος για το επόμενο νομοσχέδιο που θα ήταν η επέκτασή του συμφώνου και για τα ομοφυλόφυλα ζευγάρια. Αυτό άλλωστε ζητούσε και το ΠΑΣΟΚ καθώς και ο ΣΥΡΙΖΑ.
Διαβάζουμε στα ΝΕΑ με ημερομηνία 29/09/2009 ότι η κα. Παπακώστα, όπως και ο πρώην Υπουργός Δικαιοσύνης, κ. Χατζηγάκης είχαν δηλώσει (ήδη από το 2008) ότι η κυβέρνηση δεν είναι κάθετα αντίθετα στο ενδεχόμενο της επέκτασης και ότι μελετά το θέμα. Αυτά για όσους είχαν ψευδαισθήσεις περί άλλων θέσεων από ένα υποτίθεται συντηρητικό κόμα. (Σήμερα η κυρία Παπακώστα είναι υπουργός στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, πως αλλάζουν οι καιροί..)
Τελικά όπως ήταν αναμενόμενο η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ το Δεκεμβριο του 2015 έφερε το "πολυαναμενόμενο" νομοσχέδιο προς ψήφιση στη βουλή.
NOMOΣ ΥΠ’ ΑΡΙΘ. 4356, (ΦΕΚ Α' 181/24-12-2015)Σύμφωνο συμβίωσης, άσκηση δικαιωμάτων, ποινικές και άλλες διατάξεις.
Διαβάζοντας το πρώτο άρθρο βλέπουμε ότι προστέθηκε η μαγική φράση "ανεξαρτήτως φύλου":
ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΡΩΤΟ
ΣΥΜΦΩΝΟ ΣΥΜΒΙΩΣΗΣ
Άρθρο 1
Σύσταση
Η συμφωνία δύο ενήλικων προσώπων, ανεξάρτητα από το φύλο τους, με την οποία ρυθμίζουν τη συμβίωσή τους (σύμφωνο συμβίωσης) καταρτίζεται αυτοπροσώπως με συμβολαιογραφικό έγγραφο. Η ισχύς της συμφωνίας αρχίζει από την κατάθεση αντιγράφου του συμβολαιογραφικού εγγράφου στο ληξίαρχο του τόπου κατοικίας τους, το οποίο καταχωρίζεται σε ειδικό βιβλίο του Ληξιαρχείου.
Ενδιαφέρον είναι ποιοι υπουργοί υπογράφουν το νόμο (εκτός του Προέδρου της Δημοκρατίας πλέον κ. Παυλόπουλου): Ο κ. Κουρουμπλής, ο κ. Τόσκας, ο κ. Φίλης ο κ. Παρασκευόπουλος ο κ. Παπαγγελόπουλος ο κ. Τσακαλώτος ο κ. Παππάς ο κ. Σπίρτζης κ. Κατρούγκαλος
Μια πολύ ενδιαφέρουσα μελέτη από νομική σκοπιά, του νόμου 3719, παρουσιάζεται στην μεταπτυχιακή εργασία της κ. Σπυρίδου Γαρυφαλλιάς (τμήμα Νομικής, Α.Π.Θ.) (διαθέσιμη ΕΔΩ ως pdf αρχείο)
Παρουσιάζεται ένα ιστορικό καθώς και τι ισχύει σε άλλες χώρες της δύσης.
Στην αιτιολογική έκθεση του νόμου το σύμφωνο συμβίωσης παρουσιάζεται ως ένα μέτρο βαθιά κοινωνικό (!!) το οποίο επιχειρεί να ρυθμίσει μία πραγματική κατάσταση, αυτήν της ελεύθερης συμβίωσης των ετερόφυλων ζευγαριών, να δώσει λύσεις σε πρακτικά προβλήματα και ανάγκες και μέσω αυτής της πολιτειακής παρέμβασης να προκύψουν στο εξής δεσμεύσεις για τους ετερόφυλους που επιλέγουν να συμβιώσουν σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού. Εξαρχής αποσαφηνίζεται ότι ο νόμος αυτός δεν θίγει το γάμο, καθώς το σύμφωνο συμβίωσης το οποίο εισάγει, είναι μία εναλλακτική μορφή μόνιμης συμβίωσης και όχι μορφή «χαλαρού γάμου» και στις επ ιμέρους διατάξεις του εκδηλώνει ευκρινώς τη βασική αρχή της έκδηλης υπεροχής του γάμου έναντι του Συμφώνου
Ενδιαφέρουσα παρατήρηση/παρένθεση: Υποστηρικτής στην προώθηση του νόμου 3719 και 4356 ήταν ο γνωστός νομικός καθηγητής Νίκος Αλιβιζάτος. Διαβάζουμε επιπλέον ότι : "Ο Νίκος Αλιβιζάτος πέτυχε και άλλες καταδίκες της Ελλάδας σε προσφυγές των Μαρτύρων του Ιεχωβά, των Καθολικών (αλλά και άλλων προσφευγόντων ατόμων). Σχεδόν σε όλες τις άλλες Έλληνας δικαστής ήταν ο Χρήστος Ροζάκης."
Θα κλείσουμε αυτή τη μικρή ιστορική αναδρομή με τον σεβ. Μητροπολίτη Σιατίστης Παύλο.
Ο πρόεδρος της ειδικής συνοδικής επιτροπής Γάμου, Οικογένειας και προστασίας παιδίου της Εκκλησίας της Ελλάδος, σεβ. μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης Παύλος γράφει πολύ εύστοχα σε σχετικό πόρισμα ημερίδας που διοργάνωσε η επιτροπή για τα ζητήματα αυτά:
Παρουσιάζεται ένα ιστορικό καθώς και τι ισχύει σε άλλες χώρες της δύσης.
Στην αιτιολογική έκθεση του νόμου το σύμφωνο συμβίωσης παρουσιάζεται ως ένα μέτρο βαθιά κοινωνικό (!!) το οποίο επιχειρεί να ρυθμίσει μία πραγματική κατάσταση, αυτήν της ελεύθερης συμβίωσης των ετερόφυλων ζευγαριών, να δώσει λύσεις σε πρακτικά προβλήματα και ανάγκες και μέσω αυτής της πολιτειακής παρέμβασης να προκύψουν στο εξής δεσμεύσεις για τους ετερόφυλους που επιλέγουν να συμβιώσουν σύμφωνα με τις διατάξεις του νόμου αυτού. Εξαρχής αποσαφηνίζεται ότι ο νόμος αυτός δεν θίγει το γάμο, καθώς το σύμφωνο συμβίωσης το οποίο εισάγει, είναι μία εναλλακτική μορφή μόνιμης συμβίωσης και όχι μορφή «χαλαρού γάμου» και στις επ ιμέρους διατάξεις του εκδηλώνει ευκρινώς τη βασική αρχή της έκδηλης υπεροχής του γάμου έναντι του Συμφώνου
Ενδιαφέρουσα παρατήρηση/παρένθεση: Υποστηρικτής στην προώθηση του νόμου 3719 και 4356 ήταν ο γνωστός νομικός καθηγητής Νίκος Αλιβιζάτος. Διαβάζουμε επιπλέον ότι : "Ο Νίκος Αλιβιζάτος πέτυχε και άλλες καταδίκες της Ελλάδας σε προσφυγές των Μαρτύρων του Ιεχωβά, των Καθολικών (αλλά και άλλων προσφευγόντων ατόμων). Σχεδόν σε όλες τις άλλες Έλληνας δικαστής ήταν ο Χρήστος Ροζάκης."
Θα κλείσουμε αυτή τη μικρή ιστορική αναδρομή με τον σεβ. Μητροπολίτη Σιατίστης Παύλο.
Ο πρόεδρος της ειδικής συνοδικής επιτροπής Γάμου, Οικογένειας και προστασίας παιδίου της Εκκλησίας της Ελλάδος, σεβ. μητροπολίτης Σισανίου και Σιατίστης Παύλος γράφει πολύ εύστοχα σε σχετικό πόρισμα ημερίδας που διοργάνωσε η επιτροπή για τα ζητήματα αυτά:
(κάνοντας click θα μεταφερθείτε σε ολόκληρο το κείμενο με τα πορίσματα)
Από ότι διαβάζουμε δεν υπήρξε καμία ρητή διεθνής νομική υποχρέωση της χώρας μας να φέρει προς ψήφιση τέτοιο νομοσχέδιο (εκτός αν υπηρξε και δεν μας το λένε). Επιπλέον η υπάρχουσα νομοθεσία (αστικός κώδικας) κάλυπτε επαρκώς ζητήματα αστικής υφής μεταξύ ενός ζεύγους.
Αφήνουμε τον αναγνώστη να διαβάσει τα υπόλοιπα πολύ σοφά λόγια του σεβ. μητροπολίτη (που είναι γνωστός για την αγάπη του και την ενασχόληση του με τα θέματα της οικογένειας και των παιδιών).
Υστερόγραφο: Αναφέρουμε εδώ επί τη ευκαιρία και ένα παλαιό βιβλιαράκι με άρθρα του μακαριστού πατρός Επιφανίου Θεοδωρόπουλου σχετικά με τον γάμο, τις προγαμιαίες σχέσεις και τις εκτρώσεις το οποίο μπορείτε να διαβάσετε σε αυτό το σύνδεσμο:
Το μόνο που μπορούμε να πούμε εν κατακλείδι είναι ΚΥΡΙΕ ΕΛΕΗΣΟΝ και ΜΗ ΧΕΙΡΟΤΕΡΑ!